Het nieuwe jaar is nog maar net begonnen. Op mijn werk in het verpleeghuis zie ik collegae met grote slabakken aan de lunch verschijnen. Ze eten er hun nieuwe voornemens uit in de hoop ettelijke kilo’s kwijt te raken. Een mengsel van slasaus en fetakaas vertraagt het proces weliswaar aanzienlijk, maar ja, het moet wel ergens naar smaken, toch?
Na de lunch ga ik naar een afdeling waar twee mensen op sterven liggen. Afgelopen zaterdag heb ik één van de twee, een mevrouw, de ziekenzegen mogen geven. Ondanks de gladheid ben ik in de auto gestapt om naar haar toe te gaan. Het zou vast niet lang meer duren, dacht de zorg. Vandaag, dinsdag is mevrouw er nog. Ver weg en niet meer aanspreekbaar ligt ze gelijkmatig diep ademend met open mond in bed.
Een nicht en haar man zijn vanuit het oosten van het land gekomen om haar nog één keer te zien. Meer familie is er niet.
Mevrouw is gelovig opgevoed maar deed er al lang niets meer mee, vertellen ze. Dat was dus even niet bekend bij de zorg. Hopelijk heeft mevrouw zich niet gestoord aan het feit dat ik haar de ziekenzegen heb gegeven… De uitvaart zal ook niet vanuit een kerk plaatsvinden, zegt de nicht. Hoe ze die zullen doen weet ze nog niet precies. Ik leg uit dat ik naast geestelijk verzorger ook ritueelbegeleider ben. Ik doe dus zowel kerkelijke als niet kerkelijke uitvaarten.
Ik vertel over een niet kerkelijke uitvaart waarin we bonbons als persoonlijk symbool van de overledene hebben gebruikt. Die stonden altijd op haar salontafel. En altijd zei ze; ’toe neem er nog een’. De karaktereigenschappen van cacao pasten perfect bij die van de overledene. Zij was een persoon die mensen kon opbeuren met goede adviezen en raad. Heel stimulerend, net als cacao. Pure cacao heeft ook het effect dat je er oud van kan worden. Die mevrouw was bijna 102 geworden! Daarnaast heeft cacao voedingsstoffen die bepaalde soorten groente kunnen vervangen. De overledene hield helemaal niet van groente maar des te meer van bonbons.
De nicht vindt dit een mooi symbool. Zoiets wil ze ook wel voor haar tante bij de uitvaart. Ze mag altijd een beroep op me doen, zeg ik haar.
Dan ga ik door naar de andere stervende. Helemaal alleen zwoegt hij de dood tegemoet. De ademhaling stokt soms om vervolgens weer verder te reutelen. Het kan niet lang meer duren. Hier geen familie maar stilte, die steeds door het moeizame ademen wordt onderbroken. Ik leg zwijgend mijn handen boven zijn hoofd, zegen hem en gun hem zijn rust.
Goede voornemens als afvallen door sla met slasaus en fetakaas te eten, het is zó betrekkelijk als je, zoals ik nu, de dood in de ogen hebt gekeken.