Hemelsblauw

Op de nieuwjaarsreceptie in het verzorgingshuis zaten ze met een ander stel aan een tafeltje. Borreltje, nootjes een gulle lach. Het zag er gezellig uit. Toen ik hen een gelukkig Nieuwjaar wenste moest ik meteen aanschuiven. Jij bent toch de pastor? ‘De geestelijk verzorger’ zei ik. ‘Ik ben er voor iedereen met zingevingsvragen’. ‘Maar u doet toch ook uitvaarten?’ ‘Ja, dat hoort er ook bij’, was mijn antwoord.

‘Nou, wij willen onze uitvaart nu al vastleggen. We zijn nog lang niet van plan om te gaan hoor, maar je kan het maar beter geregeld hebben’. Ik beloofde de dag erna bij hen langs te gaan om een datum te prikken. Zij wilde een RK uitvaart, hij niet, maar er moest wel Latijnse muziek gedraaid worden.

Zij overleed nog geen jaar later. Hij bleef stoer en zou zich wel redden zonder haar. Niet dus. Daarom ging ik elke week bij hem op bezoek. Hun hele leven passeerde de revue. Een jaar later werd hij ernstig ziek.  Hij wilde geen levensverlengende handelingen meer. Twee weken na de diagnose overleed hij.

Zijn hele leven was hij huisschilder geweest. Op zijn kist stond een aangebroken pot verf, er lagen een verfafkrabber, plamuurmes, schuurpapier, stopverf, en verschillende verfkwasten. Zijn leven werd herdacht in schilderstaal; zijn leven was blanco begonnen, zelf moest hij het van kleur voorzien. Soms ben je er niet meer zo tevreden over, dan moet je wat wegkrabben en overschilderen om het beter te maken. Maar soms krab je weleens wat teveel weg wat gebroken relaties tot gevolg heeft. Met stopverf, zijn humor, kon hij gevallen gaten wel weer wat herstellen. Soms schuurde het in zijn leven en had dat uiteindelijk meer glans tot gevolg. Er waren ook druipers, of afzakkers zoals ze officieel blijken te heten, de ‘tranen’ in de verf, tranen in zijn leven. En ‘bubbels’ die je nooit meer goed weg krijgt. Zijn uiteindelijke levensplaatje zag er mooie en kleurrijk uit. Op het einde heb ik de hoop uitgesproken dat hij met zijn vrouw herenigd zou zijn in het huis van God waar ruimte is voor velen. Maar ja, als je daar met haar gaat wonen, moet het er toch wel netjes uitzien. Daarom kreeg hij van mij een nieuwe kwast en een pot verf mee om hun nieuwe stek de kleur te geven die nu bij hun paste: hemelsblauw.

 

Roodborstje

Mevrouw houdt enorm van klassieke muziek, en van de natuur. Daarom lopen we tijdens haar uitvaart aan de hand van de vier jaargetijden, met begeleidende muziek van Vivaldi, haar leven door.

Net aan het begin van het afscheid valt het vogelhuisje dat naast de kist staat spontaan om. Het stond met een pin in een mandje met rode bessen en werd voor deze gelegenheid bewoond door een stenen koolmeesje. Het huisje is voor de zekerheid vastgemaakt aan het mandje. En toch valt het om…. Ik zet het huisje terug en het vogeltje, om verdere valpartijen te voorkomen, apart op de kist met de voerbal er naast.

Als persoonlijk symbool hebben we winterharde viooltjes. Mevrouw was kleurrijk, veerkrachtig, en met haar bijna 99 jaar, heel sterk net als de violen. Na elke ‘vorstperiode’ in haar leven krabbelde ze altijd weer omhoog. Bij het afscheid krijgt iedereen als herinnering  een potje met viooltjes mee.

Met deze ode aan de overledene in handen staan we in een halve cirkel rond het graf. Een prachtig gezicht. Ook hier staat het afscheid in het teken van de seizoenen.

Op het moment dat de kist daalt, komt er een roodborstje aangevlogen en gaat vlak naast het graf in een kale struik zitten. Met het kopje naar links en rechts draaiend , kijkt het ons een poos aan. Daarna hipt het op de rand van het graf heen en weer om er vervolgens in te duiken. Wij kijken allemaal met ingehouden adem toe. Het vogeltje komt niet meer terug.

Later bij de koffie hoor ik van een buurvrouw dat er bij de overledene thuis steevast roodborstjes in haar vogelhuisje zaten en dat het haar favoriete vogeltjes waren.

De cirkel is rond. Is het vogelhuisje omgevallen omdat het bewoond werd door een koolmeesje? Bij het graf werd in elk geval duidelijk dat het een roodborstje had moeten zijn! De overleden leek ook hier, net als bij leven, de regie in eigen hand te willen houden. Het werd direct door alle aanwezigen herkend!